Yazar:
Kripto para piyasası 2024 yılının son ayında büyük bir değişim yaşadı. Yılın son ayında yapay zeka (AI) odaklı kripto projeleri yüksek kazançlar elde ederken, memecoin’ler ve modüler projeler ciddi kayıplar yaşadı.
Web3 analitik platformu Dexu AI verilerine göre, yapay zeka odaklı projeler son 30 gün içinde ortalama %72,2 getiri sağladı. Bu kategoride öne çıkan kripto paralar arasında ai16z (AI16Z) ve Phala Network’ün PHALA token’ı yer alıyor. Son 30 günlük zaman diliminde AI16Z, %295’lik etkileyici bir artış kaydederken, PHALA ise %209 oranında değer kazandı.
30 günlük zaman diliminde kayda değer oranda yükseliş yaşayan diğer projeler arasında %132 değer kazanan Virtuals Protocol (VIRTUAL) ve %125 değer kazanan piyasa analitik token’ı AiXBT yer alıyor. Yapay zeka ajanları (AI Agents) son dönemde popülaritelerini ciddi ölçüde arttırdı. Bitfinex kısa süre önce yayınladığı raporda yapay zeka ajanlarının, kripto para sektöründe işlem yapma, dijital cüzdan yönetimi ve yatırım stratejileri geliştirme gibi yetenekleriyle devrim yaratabileceğini öne sürdü.
Aralık ayında iyi performans gösteren tek kategori yapay zeka alanı değil. Merkezi borsa (CEX) token’ları da bu süreçte ortalama %41,37’lik getiri sağladı. Kullanıcı odaklı uygulamalarla blockchain işlevlerini birleştiren projelerden oluşan “sweat-spot” sektörü de %24,4’lük yükseliş kaydetti. Merkeziyetsiz finans (DeFi) ve türev ürünler sırasıyla %13,2 ve %12,3 oranında büyüme sağladı. Ayrıca, gerçek dünya varlıklarını (RWA) tokenize eden projeler de %7,21’lik artışla kazananlar arasında yer aldı.
Memecoin’lerde ve Diğer Alanlarda Büyük Kayıplar
Bununla birlikte, bazı kategoriler Aralık ayında önemli kayıplar yaşadı. Modüler projeler %32,1, düşük riskli token’lar (LRT) ise %30,8 değer kaybetti.
Memecoin’ler, yatırımcı ilgisindeki azalmayı yansıtan %28,7’lik bir düşüşle en çok zarar gören kategoriler arasında yer aldı. Binance’in yakın tarihli bir raporuna göre, bu coin’lerin sahipliği Bitcoin ve Ethereum’u geride bıraksa da, piyasa değeri önemli ölçüde düştü.
CoinGecko verilerine göre, Dogecoin (DOGE), Shiba Inu (SHIB), Pepe (PEPE) ve Bonk (BONK) gibi popüler memecoin’ler son 30 günde çift haneli değer kayıpları yaşadı. En büyük düşüş dogwifhat (WIF) da kaydedildi. WIF bu süreçte yaklaşık %41 oranında değer kaybetti.
Blockchain oyunları (GameFi), gizlilik token’ları ve merkeziyetsiz fiziksel altyapı ağları (DePIN) gibi diğer kategoriler de Aralık ayında düşüş trendine girdi. GameFi %21,78, gizlilik coin’leri ise %12,46 oranında değer kaybetti.
Katman-1 Blockchain’leri Liderliğini Koruyor
Piyasa değeri açısından Katman- 1 (Layer-1) blockchain’leri, 2,75 trilyon dolarlık değeriyle liderliği sürdürüyor. Bu rakamın büyük kısmı, Bitcoin’in 1,85 trilyon dolarlık piyasa değerinden kaynaklanıyor.
Merkezi borsa token’ları, 129 milyar doları aşan piyasa değeriyle ikinci sırada yer alırken, meme coin’ler 86 milyar dolarlık piyasa değeriyle üçüncü sırada bulunuyor. DeFi ve AI projeleri ise sırasıyla 39 milyar dolar ve 23 milyar dolar piyasa değerine sahip.
En küçük piyasa değerine sahip kategoriler arasında gizlilik coin’leri (2,72 milyar dolar) ve merkeziyetsiz bilim (DeSci) yer alıyor. DeSci, sadece 284 milyon dolar piyasa değeriyle oldukça niş bir sektör olarak kalmaya devam ediyor.
Sonuç olarak 2024’ün son ayında yapay zeka destekli projeler kripto piyasasında lider konuma gelirken, memecoin’ler ve modüler projeler düşüş trendi yaşadı. Yıl boyunca yaşanan bu dramatik değişimler, kripto piyasasının hızla gelişen dinamiklerini ve yeni teknolojilere olan ilgiyi yansıtıyor.
